Έθιμα - Παραδόσεις - Γιορτές

Γιορτές

"Βλάχικος Γάμος Δαφνίου"

Το Δαφνί γιόρτάζει με μεγάλο κέφι τις Αποκριές ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα όμως ποτέ δεν ύπηρξε οργανωμένη αποκριάτικη εκδήλωση , ώσπου το 1963 οργανώθηκε ο πρώτος Βλάχικος Γάμος της Λακωνίας, στο Δαφνί.
Βλάχικος Γάμος 1998
Παλαιότερα έκαναν διάφορα νούμερα,όπως η νάκα με το σκυλί,τα χτένια,η ανεμοδούρα,το μαγκάνι,το ζευγάρι που όργωνε (δύο άνθρωποι σκεπασμένοι με κουβέρτες ήταν ζεμένη στο ζυγό και έκαναν τα βόιδια τραβώντας το αλέτρι).
Στις αποκριές του 1938 ο Ανδρέας Σώτος με το Στέλιο Μυλωνάκο παρουσίασαν το νούμερο της αρκούδας,το οποίο είχε μεγάλη επιτυχία και από τότε γίνεται κάθε χρόνο έως σήμερα. Η αρκούδα είναι ντυμμένη με διάφορα δέρματα και κάνει διάφορες κινήσεις με την οδηγία του αρκουδιέρη.Το έθιμο της "Αρκούδας" μετράει ήδη 76 χρόνια.
Σταύρος Κατσούλης στο
Βλάχικο Γάμο περίπου το 80'
Την Καθαρά Δευτέρα γίνεται ο καθιερωμένος Βλάχικος Γάμος, από το 1963, έμπνευση,οργάνωση και παρουσίαση απο τον Σταύρο Λ. Μυλωνάκο,1965-75, άλλοτε Διευθυντή του Σχολείου. Σήμερα την διοργάνωη του έχει αναλάβει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δαφνίου.
Κάθ'ολη την διάρκεια της Αποκριάς στην κεντρική πλατεία του χωριού διοργανώνονται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις από τους Φορείς του χωριού , καθώς ανάβεται και μια μεγάλη φωτιά στην Πλατεία του χωριού.Την Καθαρά Δευτέρα (όπου διοργανώνεται ο Βλάχικος Γάμος) γίνεται παρέλαση αρμάτων και παραδοσιακά έθιμα όπως:
"τα βόδια","ο αργαλειός","η αρκούδα","τα γαϊουράκια","οι μεθύστακες".

Ο Βλάχικος Γάμος ξεκινά με Καρναβαλική Παρέλαση και ύστερα γίνεται η Παράσταση του Βλάχικου Γάμου, όπου τη νύφη την υποδίεται πάντα άντρας, σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμαι ότι κάθε χρόνο επισκέφτεται αρκετός κόσμος για να παρακολουθήσει από κοντά αυτήν την Γιορτή. Ο "Βλάχικος Γάμος Δαφνίου" είναι σήμα κατατεθέν για το Νομό μας. Τέλος αξίζει να αναφέρουμε ότι οι δύο πιο παλιές Αποκριάτικες Εκδηλώσεις είναι το Καρναβάλι Κροκεών , από το 1961 και ο Βλάχικος Γάμος Δαφνίου από το 1963 και το 2001 ιδρύθηκε ο "Σύλλογος Φίλων Καρναβάλου Κροκεών και Βλάχικου Γάμου Δαφνίου" όπου θα αναλάμβανε την διοργάνωση αυτών των Εκδηλώσεων αλλά δεν λειτούργησε πότε ώσπου το 2014 αναδιοργανώθηκε και ανέλαβε την διοργάνωση του Καρναβάλου Κροκεών .

"Γιορτη Κρασιού στο Δαφνί"

Η Γιορτή Κρασιού στο Δαφνί αποτελεί σύμβολο για την Λακωνία καθώς είναι μία από τις πιο σημαντικές τις Γιορτές . Κάθε χρόνο , τον Οκτώβριο , στην Κεντρική Πλατεία Δαφνίου, ο
Γιορτή Κρασιού το 67'
Πολιτιστικός Σύλλογος σε συνεργασία με τους Φορείς του χωριού διοργανώνουν αυτήν την Γιορτή. Το Δαφνί είναι γνωστό σε όλη την Λακωνία για την άριστη ποιότητα Κρασιού που παράγει, ήδη από τα Βυζαντινά χρόνια και ακόμα και σήμερα πολλοί επισκέφτονται το χωριό μόνο και μόνο για να γευτούν το κρασί του. Κατά την διάρκεια της Γιορτής ,παραγωγοί από την Τ.Κ. Δαφνίου -και όχι μόνο- έρχονται προκειμένου να εκθέσουν διαφόρων ειδών Κρασιών Συνήθως το πρόγραμμα της Γιορτής διαρκεί δύο ημέρες όπου πολιτιστικές , αθλητικές και λαογραφικές εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα , προσφέροντας στους επισκέπτες αλλά και στους ντόπιους ,μοναδικές στιγμές. Η Γιορτή αυτή έχει τις ρίζες στις αρχές της δεκαετίας του 60' ,όπου με πρωτοβουλία του Σταύρου Μυλωνάκου, είχε γίνει πλέον παράδοση στο χωριό. Για κάποια άγνωστη αιτία όμως διακόπηκε , ώσπου , το 2011 ο Πολιτιστικός Σύλλογος αναβίωσε αυτήν την Γιορτή. 


Πανηγύρι του Αι-Γιάννη στο Λυκοβουνό

Το Λυκοβουνό αποτέλεσε η "πατρίδα" των σημερινών Δαφνιωτών καθώς η πλειονότητα των
κατοίκων του χωριού προέρχονται από εκεί. Έτσι προκειμένου να μην ξέχασουν τις ρίζες τους , οι Δαφνιώτες - Λυκοβουνιώτες , κάθε χρόνο την ημέρα που εορτάζει ο Αι-Γιάννης (24 Ιουνίου) επισκέφθονται το Λυκοβουνό και στην Γραφική Βρύση του οικισμού πραγματοποιείτε γλέντι. Η Γιορτή αυτή μας αποδεικνύει (διοργανώνοντας την πάνω από 70 χρόνια) ότι το Λυκοβουνό έχει καταφέρει να επιζήσει στην ψυχή των ντόπιων κατοίκων!



Λαογραφία



Το Δημοτικό Τραγούδι του Δαφνίου



Το Δαφνί αποτελούσε(και αποτελεί)ένα από τα πιο σημαντικά κεφαλοχώρια στον Νομό μας. Γνώρισε μεγάλη ακμή ήδη από τα τέλη του 17ου αιώνα και το διαπιστώνουμε από τα δεκάδες Δημοτικά Τραγούδια που έχουν διασωθεί καθώς και από τον Δαφνιώτικο Πύργο που επιβίωνε έως το 1960. Κατά τον 20ο αιώνα μπορούμε να αντλήσουμε από το βιβλίο του Σταύρο Μυλωνάκου "Το Δαφνί της Σπάρτης και τα γύρω χωριά" αρκετά Δημοτικά Τραγούδια γραμμένα από τους ντόπιους του χωριού.




Μερικά Δημοτικά Τραγούδια για την Πολιορκία στον "Πύργο του Δαφνίου" είναι:




                 "Μεσ'στο Δαφνί στο Πύργο"

"Τρεις περδικούλες κάθονται μεσ' στο Δαφνί στον Πύργο
η μια τη Βίγλ' αγνάντευε κι' η άλλη την Κουρτσούνα
κι' η Τρίτη η καλλίτερη μοιρολογά και λέει:
- Θέ μου και τί να γίνεται Αυδής με το Μεράκο.
Ουδέ σε γάμο φαίνονται μαϊδέ σε πανηγύρια.
Μαϊδέ στη Μαύρη Ποταμιά πούχε το γύρισμά του.
Μας είπαν πως τους κλείσανε μεσ' στο Δαφνί στον Πύργο.
Τους πολεμά η Αφεντιά μαζί με το Μουσάγα.
Σείστηκε η Μάνη σείστηκε, σειστήκαν τα Μπαρδούνια."


                 "Σείεται ο Πύργος του Δαφνίου"

"Σειέται ο Πύργος του Δαφνιού, όχ τα πολλά ντουφέκια.
Και στείλαν για το Ζαχαριά τον Κλέφτο Μπαρμπιτσιώτη.
Σαν άλογο χλιμίντρισε, σαν το στοιχειό βογγάει:
-Κατά μεριά να πάει η Τουρκιά, κατά μεριά οι Ρωμαίοι,
Και το Μεράκο ζωντανό στα χέρια να τον πιάστε.
-Τι λες (βρε κλέφτη *) Ζαχαριά, (βρε κλέφτη) Μπαρμπιτσιώτη,
Δεν είναι κούπες να στραγκάς, κορίτσια να φιλήσεις.
Είναι του Μέρη πόλεμος μαζί με τον Αυδούλη.
-Τώρα να ιδείτε τ' άρματα, τα κλέφτικα".

Ακόμα ένα δημοτικό τραγούδι για την μάχη στον Πύργο του Δαφνίου λέει:

"Μάνα με καταράστηκες, βαριά κατάρα μου είπες.
Ολημερίς τον πόλεμο, το βράδυ καραούλι.
Να ήμουνα πετροπέρδικα και πετροχελιδόνι
Νάβγαινα απάνω στο Βουρλιά, αγνάντια στη Μπαρδούνια, 
ν' αγνάντευα τον πόλεμο, πώς πολεμάν οι κλέφτες,
πώς πολεμάει ο Ζαχαριάς με Τούρκους Μπαρδουνιώτες.
Πέφτουν τα βόλια σα βροχή, τα σκάγια σα χαλάζι,
Και του Μεράκου μίλησε και του Μεράκου λέει:
-Εβγα, Μέρη, προσκύνησε και δώσ' και τ' άρματά σου,
έβγα γιατ' ήρθ' ο Ζαχαριάς με χίλιους πεντακόσιους.
Και ο Μέρης αποκρίθηκε μέσα από τον πύργο:
-Εγώ δεν είμαι νιόνυμφη να βγω να προσκυνήσω,
έχω συντρόφους διαλεχτούς κι'ατός μου παλληκάρι".

Άλλο δημοτικό Τραγούδι για την πολιορκία λέει:

"Τρία μπαϊράκια βγήκανε μέσα από τη Μάνη.
Τα δυό ήταν του Ζαχαριά, το άλλο του Μουσάγα.
Ο Ζαχαριάς εμίλησε και του Μουσάγα κρένει:
-Μουσάγα, φύγε από δω, Μουσάγα, τράβα χέρι.
Μουσάγας χέρι τράβηξε ο Ζαχαριάς μιλάει:
-Μεράκο, για προσκύνησε μ' όλο το νταϊφά σου,
να σου χαρίσω τη ζωή, να σ' έχω μπουλουξή μου.
-Οσο είν' ο Μέρης ζωντανός, κανείν δεν προσκυνάει.
Ζάχο, σύρε στον τόπο σου, μη χάνης τη ζωή σου.
Ο Ζαχαριάς εθύμωσε και των Κοσμίτων γράφει,
Λαγουμιτζήδες για ναρθούν, ν' ανοίξη το λαγούμι.
Και το λαγούμι άρχισαν και τώκαμαν χαζίρι.
-Μεράκο, για προσκύνησε, τι σούβαλα λαγούμι.
-Αυτά τα λένε στη Βλαχιά, τα λένε στη Μπαρμπίτσα.
Ευθύς φωτιά τους έβαλε τον Πύργο τον γυρίζει
Έν' αγκωνάρι τούμεινε… Οι Τούρκοι ευθύς φωνάζουν:
-Σε προσκυνούμε, Ζαχαριά, δούλοι σου να γενούμε".


            "Τρέμουν και τα Μπαρδούνια"

"Τρέμουν της Μάνης τα βουνά, τρέμουν και τα Μπαρδούνια.
Τρέμει κι' ο πύργος του Δαφνιού με τα πολλά τουφέκια.
Δεκάξη μέρες πόλεμο, δεκάξη μερονύχτια.
Δίχως ψωμί δίχως νερό και λίγα τα φυσέκια.
Τα παλληκάρια τούλεγαν, τα παλληκάρια λένε:
-Μεράκο, άει να φύγωμε να πάμε μεσ' στο κάστρο.
Να μη μας πιάσουν ζωντανούς μας σφάξουν σαν τα γίδια.
-Παιδιά μου, μη φοβόσαστε τους παλιοτουρκαλάδες".